FRANSA’DA BOŞANMA
Hukuk büromuz Fransa’da boşanma davalarında size hukuki bilgi sunmanın yanında sizi davanın başından sonuna kadar Fransız yargı organları önünde savunmaktadır.
Fransada boşanma davalarında görevli mahkeme Asliye Hukuk Mahkemelerine (Tribunal judiciaire) bağlı Aile mahkemeleridir (Juge aux affaires familiales). Yetkili mahkeme ise, Fransız Hukuk Muhakemeleri Kanununun 1070. maddesine göre,
-ailenin yerleşim yerinin olduğu mahkeme;
-eşlerin ayrı yaşaması ve velayet hakkının ortak olarak kullanıldığı durumda ergin olmayan çocukların kaldığı eşin ikametgâhı mahkemesi veya velayet hakkını yalnız kullanan eşin ikametgâhı mahkemesi;
-diğer durumlarda, dava açmakta inisiyatifi kullanmayan diğer eşin ikametgâhı mahkemesidir.
İkametgâhın neresi olduğu davanın açıldığı tarihte dikkate alınır.
Taraflardan birinin Fransız vatandaşı olması ve diğerinin Türk vatandaşı olması durumunda, eşler Fransa’da ikamet ediyorlarsa, Fransız mahkemeleri yetkilidir.
Aynı durum her iki eşin Türk vatandaşı olması ve Fransa’da ikamet etmeleri için de geçerlidir. Bu durumlarda Fransız kanunlarına göre boşanma davasının açılması gerekmektedir.
BOŞANMA DAVASININ AŞAMALARI
Fransız hukukunda boşanma iki aşamada gerçekleşir: barıştırma aşaması ve esasa ilişkin aşama.
- Barıştırma aşaması
Bu aşama, boşanma davasının ilk aşamasıdır. Dava açıldıktan sonra ilk duruşma açılır ve taraflar bu duruşmaya davet edilir. Bu duruşmada hâkim eşlerin barışıp barışmayacaklarını sorar. Eşlerin barışmaması durumunda, hâkim boşanma davası süresince alınacak tedbirlere hükmeder.
Bu duruşmada alınan tedbirler şunlardır: ortak çocukların hangi eşte kalacağı, çocuklara ve eşe dava süresi içinde verilecek nafaka miktarı, eşlerin çocukları görme ve velayet hakkı ve ortak evin ve arabaların dava sürecinde kimde kalacağı.
Bu tedbirler boşanma davası bittiği zaman sona erer ve esas kararla verilecek tedbirler uygulanır.
Bu duruşmada tarafların barışmaması durumunda hâkim eşlere esasa ilişkin aşamaya geçme hakkı verir.
Bu karara karşı İstinaf Mahkemesi (Cour d’appel) önünde 15 gün içinde itiraz edilebilir.
- Esasa ilişkin aşama
Bu aşamaya geçmek için, barıştırma duruşmasından sonra ve bu duruşmada verilen kararın kesinleşmesinden sonra eşlerden birinin aile hakimine dilekçe vermesi gerekmektedir.
Yapılan yargılama sırasında hakim, çocukların velayetinin kimde olacağına ve adreslerinin hangi eşin adresi olacağına, diğer eşin çocukları nasıl ve ne zaman göreceğine, tazminata ve nafakaya karar verir.
Verilen karara karşı 30 gün içinde İstinaf Mahkemesi (Cour d’appel) önünde itiraz edilebilir.
DİKKAT: Mal paylaşımı konusunda aile mahkemesi yetkili değildir. Bu konuda taraflar anlaşırlarsa, kendi aralarında mal paylaşımını yaparlar. Anlaşamazlarsa, mal paylaşımı için tarafların boşanmadan sonra sulh hakimine başvurması ve hakimden bir noter tayin edilmesini istemeleri gerekmektedir. Noter önünde taraflar mal paylaşımında anlaşamazlarsa, uyuşmazlık sulh hakimi tarafından çözümlenir.
BOŞANMA DAVASI ÇEŞİTLERİ
Fransız hukukunda dört boşanma şekli vardır. Tüm boşanma davalarında her eşin ayrı bir avukatla temsil edilmesi gerekmektedir. Avukatsız boşanma davası görülmez.
- Anlaşmalı boşanma
Anlaşmalı boşanmada taraflar hem boşanma konusunda hem de boşanmanın sonuçları ve etkileri konusunda anlaşmış sayılırlar.
Tarafların avukatları, bir boşanma protokolü hazırlar ve eşlerin imzasına sunarlar. Bu protokolün avukatlar tarafından ve eşler tarafından imzalanması gerekmektedir.
Anlaşmalı boşanma noter önünde yapılmaktadır. Noter taraflar ve avukatları tarafından imzalanan protokolü onayladıktan sonra, taraflar boşanmış sayılır.
DİKKAT: Türk vatandaşlarının anlaşmalı boşanmaları sadece Fransa’da geçerli olabilmektedir. Noter tarafından yapılan boşanma kararını Türkiye’de tanıtmak ve tenfiz ettirmek ve Türk nüfus siciline işletmek mümkün değildir zira söz konusu boşanma kararı bir mahkeme tarafından verilmemiştir.
Dolayısıyla Türk vatandaşlarının bu tür boşanma türünü seçmemelerinde fayda vardır. Bu şekilde boşanan Türk vatandaşlarının boşanma için Türkiye’de ayrıca başka bir boşanma davası açmaları gerekmektedir.
- Kusura dayalı boşanma
Kusura dayalı boşanma davası Fransız Medeni Kanununun 242. maddesinde öngörülmüştür. Buna göre, eşlerden biri evlilik görevini ve ödevlerini yerine getirmeyen diğer eşe karşı kusura dayalı boşanma davası açabilmektedir. Burada eşlerden birinin ağır bir şekilde evlilik ödev ve görevlerini yerine getirmemesi gerekmektedir. Bu konuda kusurun ağır olup olmadığına hakim karar vermektedir.
Ağır kusur durumları genelde, bir eşin diğer eşi aldatması, evden ayrılması, evlilik süresi içinde eşin evin ihtiyaçlarını uzun süre karşılamaması veya aile içi şiddet olabilmektedir.
Hakim yapılan yargılama sonucunda evlilik ödev ve yükümlülüklerinin ağır bir şekilde ihlal edildiğine karar verdiği zaman boşanmaya hükmeder ve kusurlu tarafı, talep olması durumunda tazminat ödemeye mahkum edebilir.
- Kabul edilen boşanma (Tarafların boşanmada anlaştıkları ama sonuçlarında anlaşamadıkları boşanma davası)
Bu boşanma dava türünde tarafların ikisi de boşanmayı kabul etmekte, ancak boşanmanın sonuçları konusunda (nafaka, velayet vs) anlaşamamaktadırlar.
Aile hâkimi tarafların anlaştıkları hususları kontrol ettikten ve diğer anlaşmazlık konusu olan konularda karar verdikten sonra boşanmaya karar verir.
Bu tür dava türü, anlaşmalı boşanma haline gelebilir. Eşlerden birinin boşanma davası açmasından sonra diğer eş boşanmayı kabul edebilir. Taraflar boşanmanın sonuçları konusundada anlaşırlarsa, ortak boşanma dilekçesiyle hakime başvurup boşanabilirler.
Her konuda anlaşan ve Fransa’da yaşayan Türk vatandaşı olan eşlerin bu tür boşanma davasını tercih etmeleri tavsiye edilir zira hakim tarafından verilen boşanma kararı Türkiye’de tanınır ve tenfiz edilir ve boşanma kararı Türk nüfusuna rahatlıkla işlenir.
- Evlilik bağının kesin bir şekilde ortadan kalkması nedeniyle boşanma davası
Bu boşanma türü Fransız Medeni Kanununun 237 ve 238. maddelerinde düzenlenmiştir. Eşlerin iki yıldan fazla ayrı yaşamaları durumunda hakim eşlerin boşanmalarına karar vermektedir. Bu iki yıllık süre, esasa ilişkin davanın açıldığı sırada dolmuş olması gerekir. Bu durumu ispatlamak davacıya aittir ve her türlü delille bu durum ispatlanabilir.
Yapılan son değişiklikle bu iki yıllık süre bir yıla indirildi. Ama bununla ilgili yapılan düzenleme daha yürürlüğe girmedi.
Bu iki yıllık süre, sadece boşanmak için önemlidir. Boşanmanın diğer sonuçları (nafaka, çocukların velayeti etc) ile ilgili olarak hakimin ayrıca karar vermesi gerekir.
Her ne kadar uygulamada hakimler genelde iki yıllık ayrılıktan sonra boşanmaya karar verseler de, yasaya göre hakim boşanmaya karar vermeyebilir.
Boşanma kararı alan eşlerin öncelikle hakları konusunda tecrübesi olan bir hukuk bürosuna başvurmalarında fayda vardır. Bu konuda uzman olan hukuk büromuz, zor olan boşanma sürecinde size yardımcı olmakta ve dava açılması, davanın takip edilmesi ve haklarınız konusunda size hizmet vermektedir.